‘Men zegt’, ‘iedereen weet toch’ etc. Welnee. Laat assumpties je niet gek maken.

Deze week las ik een blog dat begon met het volgende zinnetje: “Er is veel geklaagd over te moeilijke ‘coronataal'”. Het irriteerde me. Niet alleen vanwege bovenmatige betrokkenheid bij het onderwerp, maar ook omdat assumpties niet als feit worden gepresenteerd.

Voor de goede orde: ik erger me ook aan uitspraken als ‘Iedereen weet toch dat …’ of ’teveel mensen die …’.

Want kom op zeg. Iemand die die woorden gebruikt, maakt zich er toch veel te gemakkelijk vanaf? Dat is een luie manier van discussie voeren.

“Er is veel geklaagd over te moeilijke ‘coronataal’.

Hoezo? Waar heb je het over? Wat is veel? Licht het toe. Maak het duidelijk. Kom met feiten. Strooi niet assumpties.

Disclaimer: ik zeg niet dat het niet waar is. De auteur zal ongetwijfeld over facts & figures beschikken. Ik zag ze alleen niet …

Assumptions are the mother of all fuck-ups

Op kantoor hadden we tot voor kort met stift de volgende zin op een muur geschreven: “Assumptions are the mother of all fuck-ups”.

Precies.

Ik vind eerder genoemde combinatie van woorden gevaarlijk. De lezer wordt meteen vanaf het begin een bepaalde denkrichting ingeduwd.

De auteur stelt dat er veel geklaagd wordt. Is dat zo? Door wie dan? Wat is veel? Zijn er ook mensen die tevreden zijn? Is dat dan een minderheid?

Licht het toe.

Als je niet alert bent, ga je er inderdaad vanuit dat ‘er veel geklaagd is’. En ga je op basis van dat uitgangspunt denken. Ga je conclusies trekken. Of erger nog: plannen maken. Besluiten nemen.

Wees voorzichtig.

“Ik weet, N=2. Maar toch…”. Stop. Nee. Op basis van assumpties gaan we geen besluiten nemen.

Laatst had ik een bespreking. Iemand wilde een bepaalde situatie schetsen aan de hand van een gesprek met twee personen. Zijn assumptie was dat dan ook wel breder zou gelden.

Let wel: het was een heel belangrijk gesprek. In die meeting werden ingrijpende keuzes gemaakt.

Als adviseur word ik gelukkig ook betaald om af en toe een beetje recalcitrant te doen. En dat deed ik dus ook.

Ik merkte scherp op (wellicht wat te scherp …) dat we heel weinig waarde konden hechten aan die betreffende twee gesprekken. “We kunnen er niks mee”.

Waar zijn de feiten?

Laat je niet gek maken door assumpties. Garbage in, is garbage out.

Mijn stelling is dat veel leiders, veel bedrijven, zich gek laten maken door assumpties. Assumpties over wat ‘men’ vindt. Over wat ‘men’ denkt.

Maar tegenover elke assumptie kun je een andere assumptie plaatsen. De auteur van het blog had ook als volgt kunnen beginnen: “Er zijn heel veel mensen die niet hebben geklaagd over de coronataal”.

Net zo waar. Of onwaar. Hoe je wilt.

Eerder schreef ik al over de ‘houdgreep die reputatie heet‘.

Bang om reputatierisico’s te lopen, wordt vooral geluisterd naar ‘wat het publiek wil’ en te weinig naar ‘wat wijzelf nu echt belangrijk vinden’. De publieke opinie wordt leidend en niet de eigen rotsvaste overtuiging. 

We moeten opletten dat – zeker bij strategieontwikkeling – assumpties ons ook niet in een houdgreep hebben. Dat ze ons op een totaal verkeerd been zetten.

Garbage in, is garbage out.

Zorg dat je vertrekt vanuit feiten. En heb je je feiten niet op orde? Zeg dat dan. Bouw een foutmarge in. Maar vermom assumpties niet als dé waarheid. De ervaring leert dat dat heel gevaarlijk kan zijn.

Wat je wellicht ook interessant vindt:

• Blog: De houdgreep die reputatie heet.
• Blog: Mensen struikelen niet over bergen maar over molshopen
• Blog: Wat is jouw werkelijkheid?