Strategieontwikkeling: kies niet voor vanille

Waarom word je van de ene strategie enthousiast en ga je van de andere strategie gapen? Een paar weken geleden mocht ik in een leergang Strategisch Adviseren een dag verzorgen over strategie en strategieontwikkeling. En daar hadden we het onder meer over de hiervoor genoemde vraag. Mijn advies toen aan de deelnemers: ga nooit voor vanille!

Als je een middle-of-the-road-strategie hebt ontwikkeld, dan ontbreken de scherpe keuzes. Dan heb je waarschijnlijk de weg van de minste weerstand gekozen. En dus een strategie ontwikkeld waarin iedereen zich in kan vinden, maar waar niemand echt superblij van wordt.

Iedereen blij proberen te maken, is in mijn ogen – als het gaat om strategieontwikkeling – een doodlopende weg. De uitkomst zal nooit bevredigend zijn. En de strategie niet goed genoeg.

Is proces dan niet belangrijk? Zeker wel. Extreem belangrijk.

Een strategie maak je niet in afzondering. Integendeel, als je geen rekening houdt met je omgeving en die er niet bij betrekt, heeft je geen strategie geen waarde.

Betteke van Ruler & Frank Körver, Het Strategisch Communicatie Frame, Adfo Books (2017)

Strategieontwikkeling: het mag best een beetje schuren

Als je een strategie ontwikkelt, zorg er dan voor dat je de discussie opzoekt. Ga het goede gesprek aan. En het mag – nee, het moet! – een beetje schuren. Laat het knetteren.

Hoe scherper de discussie, hoe meer je hersencellen aan het werk worden gezet. En daar gaat het om. Met elkaar heel goed nadenken over wat er moet gebeuren.

En keuzes maken, is nu eenmaal lastig. Dat weten we allemaal.

Kies je niet of maak je keuzes waar jan en alleman zich in kunnen vinden, dan krijg je vanille. Brrr. Het mag dus best een beetje oncomfortabel voelen. Kies je ervoor om links af te gaan, dan ga je niet rechtsaf. Exact.

“All executives know that strategy is important. But almost all also find it scary. Actually choosing a strategy entails making decisions that explicitly cut off possibilities and options. Fear and discomfort are an essential part of strategy making. In fact, if you’re entirely comfortable with your strategy, there’s a strong chance it isn’t very good. You need to be uncomfortable: true strategy is about placing bets and making hard choices.”

Roger Martin, The Big Lie of Strategic Planning, Harvard Business Review (2014)

Strategieontwikkeling en je wilt geen vanille? Zeven tips.

“Fear and discomfort are an essential part of strategy making.” Okay, okay. Wat betekent dat dan? Een paar tips.

• Wees vanaf de start helder dat het juist goed is als het schuurt. Ik heb het dus niet over ruzie maken. Ik heb het over het voeren van stevige gesprekken over inhoud. Over wat we zien en wat dat betekent.
• Maak duidelijk dat keuzes maken moet. Wek de juiste verwachtingen. Zorg dat betrokkenen weten dat er keuzes uit komen, die zij zelf waarschijnlijk niet hadden gemaakt.
• Benader strategie-ontwikkeling niet als een democratisch proces. Wat dus niet wil zeggen dat je geen input moet ophalen. Vooral doen! Ga het gesprek aan, binnen en buiten de organisatie. Maar maak de uiteindelijke keuzes slechts met een select groepje mensen (het MT?).
• Wees kritisch op de keuzes die je maakt. Snijden ze hout? Sluiten ze aan bij de belangrijkste strategische opgaves? Maak je überhaupt keuzes? Durf ook te schrappen. Beperk je tot de essentie. Geen focus, geen impact.
• Blijf weg van vuistdikke word-documenten. Het moet op een a4-tje passen.
• Als de inhoud staat, zorg dan ook voor een mooie verpakking. Geef aandacht aan vormgeving. Hoe verpak je je strategie? Welke beelden kies je erbij? Vormgeving is geen kostenpost. Nooit.
• Wees absoluut, volstrekt duidelijk. Als de keuzes zijn gemaakt, ga je de boer op. En dan ben je duidelijk. “Dit zijn de keuzes die zijn gemaakt.” Natuurlijk, vragen zijn welkom. Je licht alles van harte toe. Maar wees duidelijk dat dit de route is. Ga niet meteen de koers wijzigen als iemand het oneens met je is. De keuzes heb je toch weloverwogen gemaakt? Precies.

Veel plezier met het ontwikkelen van je volgende strategie. Maak er vooral iets moois van. Yes you can. Maar wat je ook doet … kies niet voor vanille.

(Image by Sammy-Sander from Pixabay)