Nieuwe CEO? Ook afscheid neem je in stijl

Het is alweer meer dan 15 jaar geleden. De bekende mede-oprichter van een bekend advocatenkantoor nam afscheid. En wij waren gevraagd om het afscheid te organiseren. Als junior adviseur was ik er toen van inspiratie tot realisatie bij betrokken. Voor zijn afscheidsreceptie werd het Concertgebouw in Amsterdam afgehuurd dat tot de nok gevuld was met de elite van Nederland. Er werd een boekwerkje gepubliceerd en ook de landelijke media besteedden aandacht aan zijn afscheid. Het afscheid was over-the-top. Althans, dat vond ík. Toentertijd.

Pas veel later besefte ik hoe belangrijk het is om op een zorgvuldige manier afscheid te nemen.

Zeker bij CEO-wisselingen.

In de praktijk gaat de aandacht bij een CEO-wisseling vaak uit naar de nieuwe CEO. Deze moet worden geïntroduceerd als een zeer verstandige keuze. Iemand met een imposante track-record en een inspirerende visie. Een persoon die past bij het bedrijf en die haarfijn aanvoelt wat er de komende jaren te doen valt. Bijvoorbeeld: zie dit filmpje van nieuwe Schiphol-CEO Ruud Sundag.

In de voorbereidende fase van de CEO-wisseling bestaat het risico dat het afscheid van de vertrekkende CEO wordt onderbelicht. All eyes on the new king.

En dat is een gemiste kans.

“Coming to positive closure with the current executive is an often-overlooked aspect of the communications process. This includes how the board handles the departure and the sendoff that they give the exiting executive. Both say a lot about the board and can reflect positively or poorly on the organization.”

Don Tebbe, What to Do – and Not Do – when your Chief Executive Leaves, BoardSource (2019)

De 5 redenen waarom afscheid nemen een essentieel onderdeel moet zijn in de communicatieaanpak van een CEO-wisseling (en waarom dus het Concertgebouw eigenlijk helemaal niet over-the-top was):

1. Respect en waardering. Een ‘afscheidsceremonie’ is natuurlijk in eerste instantie een stijlvolle manier om de vertrekkende CEO te bedanken voor wat deze gedaan heeft voor het bedrijf. Een uitstekende gelegenheid om waardering uit te spreken.
2. Behoud van de relatie. Fatsoenlijk afscheid nemen kan helpen om een goede relatie met de vertrekkende CEO in stand te houden. Zeker Nederland is klein. De kans dat je elkaar altijd wel weer een keertje tegenkomt of nodig hebt, is groot. Je kunt er maar beter voor zorgen dat je gunfactor op orde is.
3. Soepele overgang. Voor stakeholders – denk aan medewerkers, analisten en investeerders – is het belangrijk dat ze het gevoel hebben dat de overgang soepel verloopt en dat de nieuwe CEO zo snel als mogelijk up-to-speed komt. Zij moeten erop kunnen vertrouwen dat het bedrijf in goede handen is. En dan wil je vooral geen gedoe. Dat leidt alleen maar af.
4. Trots en loyaliteit. Veel medewerkers zullen gehecht zijn aan de vertrekkende CEO. Ze dragen deze persoon een warm hart toe. Als ze zien dat fatsoenlijk goed afscheid wordt genomen, dan zal dat een positieve impact hebben op trots, moreel en loyaliteit. En de CEO zelf wordt een ambassadeur voor het leven.
5. Symbolisch afscheid van het verleden. Als je het slim aanpakt, zet je ook een positieve toon voor de toekomst. Dan laat je niet alleen zien waar je als bedrijf vandaan komt, maar dan creëer je ook een kans om een positieve, inspirerende blik op de toekomst te werpen. Een toekomst die de zegen krijgt van de vertrekkende CEO.

En hóe je dat afscheid dan organiseert of inhoud geeft? Tja. Dat hangt natuurlijk van de situatie af. Maar dat je er tijdig goed over moet nadenken, staat buiten kijf.

“CEOs leave for all sorts of reasons. In any case, the three essentials of communicating are 1) plan in advance, 2) manage the message to answer everyone’s first question (“What does this mean for me?) and 3) follow-through in a deliberate and disciplined way.”

George Bradt, CEO Leaving? Manage These Communication Essentials, Forbes (2022)

Interessante artikelen over CEO-wisselingen (en afscheid nemen)

• The last act of a great CEO (Harvard Business Review)
• The perfect way to say goodbye as a CEO (RealBusiness)
• What to Do – and Not Do – When Your Chief Executive Leaves (BoardSource)
• CEO Leaving? Manage These Communication Essentials (Forbes)
• Communication Strategy during CEO Transitions (Forbes)

Filmpjes van afscheidnemende CEO’s

Tot slot. Hoewel respectvol en slim afscheid natuurlijk veel meer is dan het opnemen van een leuk of aansprekend filmpje, wil ik ter inspiratie er toch een paar met je delen:

• De hilarische klassieker: Hans Wijers neemt afscheid bij AkzoNobel.
• Afscheid nemen onder minder florissante omstandigheden: Piet Moerland neemt afscheid bij de Rabobank
• De tranentrekker: Mark Sebba neemt afscheid bij Net-A-Porter
• Cheers, serieus én een knipoog: Jean-François van Boxmeer neemt afscheid bij Heineken
• Filmpje waar flink de draak mee werd gestoken: Dick Benschop neemt afscheid bij Schiphol
• Grappig, de concurrent die afscheid neemt: Dieter Zetsche neemt afscheid van Mercedes-Benz

Ken je een filmpje dat absoluut in dit rijtje thuis hoort? Let me know. Graag link onder in de comments of stuur me een mailtje.

(Image by Bárbara Cascão from Pixabay)