Issuesmanagement: waarom zijn bedrijven blind voor potentiële ellende?

Een organisatie neemt een besluit, waarvan je weet dat het ophef gaat veroorzaken. Hoe kan dat toch? Waarom doen we iets waarvan we hadden kunnen weten dat de buitenwereld gaat steigeren? In mijn presentatie over issuesmanagement aan ca. 100 professionals deze week, besprak ik 4 redenen waarom dat gebeurt. En waarom het ook zal blijven gebeuren. Ook in jouw organisatie.

Reden 1. Groupthink. Wie gaat er graag tegen de groep in?

Een paar maanden geleden mocht ik een discussie leiden over een lastige kwestie. Als buitenstaander verbaasde het mij dat iedereen opvallend eensgezind was. Er werden allerlei redenen aangedragen waarom de organisatie het allemaal wel onder controle had.

In eerste wilde ik de fijne sfeer niet doorbreken en liet ik het gebeuren. Maar het klopte niet. En dus benoemde ik wat ik zag: groupthink. Het leidde tot een veel scherpere discussie.

Reden 2. Filtering. Zorgen dat informatie in ons straatje past.

We beschikken over zoveel informatie. En toch lukt het ons om vooral die informatie eruit te filteren die in ons mentale straatje past. “Zie je wel!”, zeggen we dan tegen onszelf.

Reden 3. Bolstering. Informatie zoeken die ons verhaal onderschrijft.

We nemen een standpunt in en zoeken dan informatie die ons standpunt versterkt. Denk aan de RvC die vindt dat de CEO meer moet verdienen en dan een bureau inschakelt dat op basis van een benchmark dat idee vooral bevestigt.

Reden 4. Wishful thinking.

We baseren onze overtuigingen op wat aangenaam zou kunnen zijn. En niet op rationaliteit of realiteit. Er wordt een besluit genomen en we verwachten dat we er wel weg mee kunnen komen.

Ik schreef eerder een blog over het belang van tegenspraak voor een sterke reputatie en modern leiderschap. De uitdaging is om tegenspraak slimmer te organiseren en zo onnodige reputatieschade te voorkomen. Het is een essentieel onderdeel van strategisch issuesmanagement.

Deze week stond in dit kader ook een sterke ingezonden brief in het FD van bijzonder hoogleraar toezicht (RUG) Femke de Vries: “Een lastpak omarmen is beter voor de organisatie“. Daarin stelt ze iets belangrijk: we moeten mensen koesteren die ons behoeden voor blinde vlekken.

De belangrijkste bijdrage zal komen van het belonen en waarderen van degenen die echt een ander geluid laten horen. Juist als onze nekharen overeind gaan staan van ergernis, moeten we goed luisteren. Want types als Omtzigt zouden niet het zwarte schaap moeten zijn, maar de witte raaf in de organisatie die ons behoedt voor blinde vlekken.

Femke de Vries, Financieele Dagblad, 31 maart 2021

Ik ben het volmondig met De Vries eens. Er is een lage tolerantie voor dwarse denkers. Maar die dwarse denkers zijn oh zo belangrijk. Organisaties moeten tegenspraak anders gaan waarderen en beter gaan organiseren. Cruciaal voor goed issuesmanagement.

Wat je wellicht ook interessant vindt:

• Blogpost: Wat is jouw werkelijkheid?
• Blogpost: Tegenspraak essentieel voor modern leiderschap en een sterke reputatie.
• Blogpost: Tegenspraak hoort in de Corporate Governance Code (en is belangrijke taak van o.a. communicatiedirecteuren)
• Blogpost: En de volgende keer sla je met je vuist op tafel (… als je begaan bent met de reputatie)
• Blogpost: Hoe wij onszelf voor de gek kunnen houden (ja, geldt ook voor Wopke, Donald, Willem-Alexander, Ted, …)