De leider als baken van rust. Oftewel, lukt het jou om orde in chaos te scheppen?

Structureren en simplificeren is een belangrijk deel van ons werk. Dat is niet vreemd. Klanten moeten presteren in een VUCA-wereld. Zij hebben te maken met ingewikkelde materie (soms ingewikkelder gemaakt dan nodig), een uitdagend krachtenveld en vaak hoge ambities. Presteren in die ingewikkelde wereld vereist overzicht en inzicht. Orde. Structuur.

Het reduceren van complexiteit zou in mijn ogen dan ook een kerntaak en belangrijk focuspunt moeten zijn van leiders.

Het is een verschrikkelijke VUCA-wereld. Toch?

We lezen steeds meer over onze zogenaamde VUCA-wereld. Dit staat voor Volatile, Uncertain, Complex, Ambigue.

Als iets volatiel is, betekent dat dat het vluchtig en beweeglijk is. Problemen komen onverwachts. Issues ontstaan razendsnel. Het krachtenveld is instabiel. Een goede voorbereiding op wat mogelijk komen gaat, is essentieel.

Onzekerheid heeft te maken met de kennis die we hebben van een situatie. We hebben in feite te weinig kennis om te voorspellen wat de impact van onze acties is. Wat doet dit bonusvoorstel? Wat betekent deze innovatie? Kans of bedreiging? Wij weten niet wat er gebeurd als we op een bepaalde manier handelen.

De beste aanpak in een onzekere wereld is het verzamelen, interpreteren en delen van (nieuwe) informatie. 

In een complexe situatie is kennis niet zozeer het probleem, maar ligt de uitdaging vooral in het leggen van verbanden. Méér informatie verzamelen heeft vaak geen zin. Het gaat vooral om het vereenvoudigen ervan. Om zo te kunnen focussen op de essentie.

Ambiguïteit verwijst naar een gebrek aan duidelijkheid over hoe iets moet worden geïnterpreteerd. Situaties zijn dubbelzinnig. Bijvoorbeeld omdat informatie onvolledig is of omdat informatie tegengestelde inzichten oplevert. Kortom, het is vaag. Je zult moeten ontdekken, experimenteren om te weten hoe de vork echt in de steel zit.

In deze VUCA-wereld liggen kansen voor het oprapen en liggen issues continu op de loer. Het interessante is, het is niet alleen de buitenwereld die als VUCA aanvoelt, maar organisaties an sich zijn ook VUCA-krachtenvelden geworden. De ene verandering volgt op de andere. Het ene plan vervangt het andere plan. Het ene memo moet het andere memo aanvullen. De ene business unit zet in op X terwijl de andere unit vasthoudt aan Y.

Het gebeurt waar we bij staan. En we laten het vaak ook gebeuren.

Toch?

Maar hebben we nog scherp voor ogen wat belangrijk is? Wat niet? En wat dat betekent?

Ben jij als leider een baken van rust?

Toen ik nog bij Boer & Croon werkzaam was, heb ik geleerd dat het je taak als adviseur is – zeker in een chaotische context – om rust te brengen.

En ik ben er stellig van overtuigd dat dat ook een cruciale rol van een ‘Connected Leader‘ is.

De leider als welkome baken van rust in een chaotische omgeving.

Iemand die overzicht heeft en inzicht biedt. Die begrijpt dat dat het reduceren van complexiteit vereist. Die zaken vooral niet ingewikkelder gemaakt dan nodig.

KISS, keep it simple stupid. We vinden het allemaal belangrijk. Hoe komt het dan toch dat zaken wél nodeloos ingewikkeld worden gemaakt? De chaos ontstaat waar we bij staan. En we hebben het vaak niet eens door. We komen er pas achter als we merken dat we het zelf ook niet meer snappen. Als het niet meer lukt om de essentie in een halve minuut uit te leggen.

Zaken simpel en transparant houden dus. Rust brengen. Focus houden.

Dat lukt alleen als je in staat bent om boven de materie uit te stijgen. Hoofd- en bijzaken weet te onderscheiden. Als je kalm blijft en je niet laat afleiden door ruis. Als je continu verbinding weet te maken met doelen, strategie en speerpunten.

En dat op een begrijpelijke manier kunt overdragen.

En ja, je zult ook lef moeten tonen. Risico’s durven nemen. Experimenteren. Geen kant en klare plannen, maar kaders scheppen. Trial en error. Stappen zetten, kijken wat werkt en snel en vroegtijdig bijsturen.

In een VUCA-wereld kun je namelijk zelden op zekerheden varen.

Checkvraag: lukt het jou als leider, als professional, als team om orde in chaos aan te brengen of worden zaken te vaak nodeloos ingewikkeld gemaakt? Als dit laatste het geval, wat ga je er dan aan doen tot het einde van het jaar? Er zijn nog maar 6 maanden te gaan en dan zit dit VUCA-jaar er alweer op …

Wat je wellicht ook interessant vindt:

• Blog: Time to rethink strategy development, and embrace dynamics
• Quote I like: “Wie het druk heeft, vermijdt keuzen: daarom is het zo verslavend” (Tony Crabbe)
• Blog: Geen focus, dan geen impact. U gaat terug naar af.
  

(Photo by Kari Shea on Unsplash)