Interview: Louis van Gaal kan wat leren van de Amerikaanse aanvoerder

“Vind je het wel oké om voor een land uit te komen dat zoveel discriminatie tegen zwarte mensen kent?” En daarvoor wees de Iraanse journalist de Amerikaanse aanvoerder Tyler Adams er al op dat hij ‘Iran’ verkeerd uitspreekt. Bam! De toon is gezet. Zou je denken. Maar de reactie van Adams was subliem. Daar kunnen we wat van leren. Ook Louis van Gaal. De reactie en houding van onze bondscoach als bijvoorbeeld NOS-journalist Jeroen Stekelenburg hem na een wedstrijd vragen stelt, vind ik tenenkrommend.

Tyler Adams reageert uitstekend

Als de Iraanse journalist aan het woord komt, start hij met een opmerking om de aanvoerder van team USA op zijn nummer te zetten. “Je zegt wel dat je ons steunt, maar je spreekt de naam van ons land verkeerd uit. (…)”

Jaja. En dan moet de vraag over racisme nog komen.

Of Adams het wel okay vindt om voor een land uit te komen waar zoveel discriminatie tegen zwarte mensen voorkomt.

De reactie van Adams getuigt van grote klasse. Hier is een leider aan het woord. Adams laat zich niet uit de tent lokken. Integendeel.

• De Amerikaanse speler luistert aandachtig en met respect naar de journalist, denkt even rustig na en komt dan pas met zijn antwoord. Het publiek kan dan nog niet uit zijn houding afleiden wat die reactie is.
• Adams reageert uiterst kalm. En begint met een … verontschuldiging. “Mijn excuses voor het verkeerd uitspreken van de naam van jullie land”.
• En vervolgens reageert hij subliem op de discriminatie-vraag. Niet door de journalist aan te vallen op zijn onbehoorlijke vraag, maar door er rustig en op een hele persoonlijke, menselijke manier op in te gaan. “Er is overal discriminatie. Één ding dat ik geleerd heb, zeker van het in het buitenland wonen is dat we in Amerika steeds meer vooruitgaan.”
• Hij maakt er een breed maatschappelijke probleem van, maar geeft ook aan dat hij ontwikkeling ziet en hoe belangrijk vooruitgang is. “Het is een proces dat wij doormaken. Zolang wij vooruitgang zien, dat is het allerbelangrijkste”.
• Adams weet het ook persoonlijk te maken. Hij vertelt een aansprekend verhaal en maakt het menselijk – ook door zijn tone-of-voice – waardoor we een beeld krijgen van de persoon achter de voetballer.
• En heel krachtig, hij complimenteert de journalist. “Zoals je mij net ook weer wat hebt geleerd wat betreft het uitspreken van de naam van uw land”.

Tyler Adams luistert, toont respect en beantwoordt op een duidelijke, afgewogen manier. Hij praat met de journalist, maar je ziet ook dat Adams beseft dat zijn woorden er toe doen, dat hij in feite met de hele wereld communiceert.

Overigens won de VS van Iran. De VS speelt zaterdag tegen het Oranje van trainer Louis van Gaal.

Van Gaal straalt vooral minachting uit

Ik kijk zoveel mogelijk WK-wedstrijden. En waar mogelijk pak ik ook de nabeschouwing mee, inclusief de gesprekken tussen NOS-journalist Jeroen Stekelenburg en Louis van Gaal. En die gesprekken intrigeren mij, maar irriteren mij ook.

We weten dat Louis van Gaal een hork kan zijn in interviews en niet zelden boos wordt op de journalist. Sommige van zijn reacties staan voor altijd in ons geheugen gegrift. Ook tijdens dit WK laat Van Gaal zich weer voortdurend kennen. Even terugblikkend op zijn laatste gesprekken met Jeroen Stekelenburg:

• De bondscoach reageert hautain, zowel verbaal als non-verbaal. Het lijkt vaak de indruk te wekken dat de journalist en hij zich in een totaal andere wereld begeven.
• Hij voert vooral een discussie met de journalist en het lijkt of hij zich niks aantrekt van het feit dat hij in werkelijkheid praat met de miljoenen mensen die naar dit interview kijken.
• En hij wil vooral zijn punt maken. En het is duidelijk, hij geeft geen punten weg. En als hij het doet, bespeur ik enige tegenzin.

Louis van Gaal had het vanmiddag regelmatig aan de stok met de aanwezige journalisten 😤 pic.twitter.com/JVhRobYlVU

— ESPN NL (@ESPNnl) September 19, 2022

Natuurlijk, het is ook fascinerende televisie. Zeker, ik houd van kleurrijke coaches, mijn eigen vader was er zelf eentje. Journalisten geven zelfs geregeld aan dat interviews vaak geen goed beeld geven van ‘de mens Van Gaal’.

“Na een kwartier in ons eerste gesprek zei hij: ‘Kijk, dat is wél een goeie vraag.’ Ofwel: wat heb je een kwartier lang uitgekraamd? Elk gesprek weer test-ie of je overeind blijft. Wat hij van zichzelf eist, eist hij ook van anderen. Als je daaraan kunt voldoen, en dat vergt wel wat, is het goed werken met hem.”

Bart Hinke, “Hoe interview je Van Gaal? ‘Louis kost energie, is intens’”, NRC (november 2022)

Allemaal leuk en wel. Maar ik ervaar toch vaak een groot gebrek aan respect voor de media. Iemand die zich ‘beter’ vindt. Het wordt een beetje sleets. Niet van deze tijd. En dat is jammer.

Er bestaan duizenden sites en boeken met do’s en dont’s over het geven van interviews. Van ‘bereid je goed voor’ tot ‘richt je op de ontvanger’ en van ‘blijf dicht bij jezelf’ tot ‘zorg voor kernboodschappen’. Daar heb ik niks aan toe te voegen. Daarom trek ik voor mezelf de volgende les. Geef je een interview en krijg je lastige vragen voor de kiezen of word je zelfs uit de tent gelokt: toon klasse en waardigheid. Dan toon je leiderschap.