Ajax: werk aan de winkel (en niet alleen op sportief gebied)

Het is alweer 15 jaar geleden dat ik een amateurvereniging adviseerde over missie, visie en kernwaarden. Het ging niet goed met die voetbalclub en er was richting nodig. Wij hielpen o.a. vaststellen waar de club voor stond en wat de club belangrijk vond. Een pro deo-adviestraject, dat bekroond werd met een mooie prijs. Afgelopen weekend – op de tribune bij Ajax – moest ik aan dat traject terugdenken.

Ook bij Ajax is er werk aan de winkel. En niet alleen op sportief gebied.

Ik ben trouw supporter en heb al jaren een seizoenkaart (vak 406). Toch merk ik dat mijn clubliefde op de proef wordt gesteld. Niet vanwege het achterblijven van de sportieve prestaties. Dat kan gebeuren en ik weet zeker dat we er volgend jaar weer staan.

Nee, het zit hem in andere zaken. Zaken waar je niet bepaald vrolijk van wordt. Ik noem er een paar:

• Het gedoe met Overmars legde een cultuur van ‘haantjesgedrag’ en ‘apenrots’ bloot.
• Commissarissen staan op het punt om zichzelf een zeer forse loonsverhoging te geven.
• Trainers zijn ontevreden met hoe met hun wordt omgegaan en keren de club de rug toe.
• Wedstrijden worden door spelers ontsierd met aanstellerij en ruzie.
• De makers van een van Ajax’ bekendste liedjes lijken met een fooi te worden afgescheept.

Het zijn slechts een paar voorbeelden van issues die leidden tot negatieve publiciteit. Gedoe dus.

En er zal vast meer zijn.

Want er ís altijd meer.

Wat bijvoorbeeld te denken van bepaalde liedjes die op de tribunes worden gezongen? Zo ‘verrijkt’ het publiek al jaren het André Hazes-lied ‘Bloed, zweet en tranen’ met de tekst ‘rot maar op, hoer’ en met volle borst wordt ook over superjoden gezongen.

Het is 2023. Dat kán toch niet meer? Zeker niet als je een club wilt zien waar iedereen zich thuis moet voelen (zie hier). Ik vraag me dan ook echt af wat directie en commissarissen daar van vinden. Zingen zij mee? Moeten ze erom lachen? Of irriteert het? Maakt het boos? Valt het überhaupt op?

Er lijkt in ieder geval niets aan te worden gedaan. Wat zegt dat?

Het zegt in ieder geval dat het uitermate lastige en complexe materie is. Volgens mij zou Ajax in ieder geval het morele kompas scherper kunnen afstellen. Zo’n kompas helpt bij het maken van keuzes over lastige issues en bij het innemen van standpunten.

Hoe willen we met onze mensen omgaan? Wat verwachten we van onze spelers en technische staf, op en naast het veld? Wat mogen zij van ons verwachten? Als we willen dat iedereen zich welkom voelt in het stadion, wat betekent dat dan? Hechten we aan een faire beloning? Waarom dan wel voor de commissarissen en niet voor artiesten wiens liedje we met trots afspelen?

Ga zo maar door.

Het gesprek daarover aangaan, vergt lef. En leiderschap.

“The soft stuff is always harder than the hard stuff”

Roger Enrico, voormalig ceo PepsiCo

Natuurlijk, iedere onderneming (Ajax is volgende week 25 jaar beursgenoteerd) heeft te maken met gedoe. Maar bij Ajax rommelt het nu wel erg. Op sportief gebied zijn de waarden en ambities van de club volkomen helder, maar hoe zit dat op andere vlakken? De issues bij Ajax kunnen wijzen op een haperend moreel kompas.